این نکته را هم باید توجه داشت که بحثی بود در اصول مطرح است و در فقه هم مطرح است و مواردی هم این بحث دارد که اگر شارع مقدس امری را تجویز فرمودند که آن امر ملازم با امر آخری بود به نحو عادت، به طوری که انفکاکش عادۀً محقق نمی شود إلا قلّ و ندر، در این جا آن لازم هم جایز می‌شود.

ما نحن فیه از این قبیل است اگر حضرت تجویز کنند افاضه نساء را به لیل ولیکن نسبت به راهنما و مرافقِ آنها جایز نباشد، تجویز افاضه‌ی زنها لغو خواهد بود چون این کار عملی نیست. بله قلّ و ندر اتفاق می‌افتد مثل این که ما بگوییم همراهِ خانم‌ها از اوّل محرم به احرام حجّ نشود. بعضی از خدمه ای که می برند با آنها شرط می کنند که شما باید عمره مفرده انجام بدهی و برای حج محرم نباید بشوی چون دست و پا گیر است و به کار کاروان نمی رسی. یا در خانمها کسی پیدا می‌شود که جای چند تا مرد کار بلد هستند، لذا از یک طرف این امور هست و از یک طرف قاعده‌ی اولیه اقتضاء می کند که شخص مختار باید وظیفه خودش را انجام بدهد.

۱۳۹۷.۲.۱۵