بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و من هنا یتّضح دخولها فی مسائل اصول الفقه الباحثه عن أحوال الأدلّه، و لا حاجه إلى تجشّم دعوى: أنّ البحث عن دلیلیّه الدلیل بحث […]

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن فالشاذّ مشارک للمشهور فی معرفه الروایه المشهوره، و المشهور لا یشارکون‌ الشاذّ فی معرفه الروایه الشاذّه؛ و لهذا کانت الروایه المشهوره من قبیل بیّن الرشد،

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و أوضح حالا فی عدم جواز الاعتماد: ما ادّعاه الحلّی من الإجماع‌ على وجوب فطره الزوجه و لو کانت ناشزه على الزوج‌، و ردّه المحقّق

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و من الثانی‌: ما عن المفید فی فصوله، حیث إنّه سئل عن الدلیل على أنّ المطلّقه ثلاثا فی مجلس واحد یقع منها واحده؟ فقال: الدلاله

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن ثمّ اورد على ذلک: بأنّه یلزم من ذلک الرجوع إلى المجتهد؛ لأنّه و إن لم یرجع إلى الحسّ فی نفس الأحکام إلّا أنّه رجع فی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در مطلب چهارم جوابی که مرحوم اصفهانی دادند ـ نسبت به این که این اخبار برای اثبات عمل به داعی احتمال امر نیست، این اخبار برای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ادامه وجه ۳. سقوط ظهور مقامی به قرینه وجه سوم این بود که ما یک ظهور مقامی داریم، یک ظهور لفظی داریم، ظهور لفظی قوی است

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن إذا عرفت أنّ مستند خبر المخبر بالإجماع المتضمّن للإخبار من الإمام علیه السّلام لا یخلو من الامور الثلاثه المتقدّمه، و هی: السماع عن الإمام علیه

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین اگر به خاطرتان باشد بحث ما در اخبار من بلغ بود. گفتیم که در اخبار من بلغ شش احتمال داده شده: احتمال اول این بود که

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین امر دوم دلیل وجوب تسلیم بحث منتهی شد به دلیلی که اقامه شده برای وجوب تسلیم. مرحوم اصفهانی می‌فرماید که منشأ وجوب تسلیم عند المطالبه دو

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نوع ملیکت اجرت مطلب به این جا منتهی شد که مرحوم صاحب عروه نسبت به منفعت تعبیر نفرموده که ملکیت منفعت برای مستأجر ملکیت متزلزله باشد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته روشن شد که از نظر مقام ثبوت اعتبار ملکیت برای منفعت اشیاء‌ مثل سکنای دار صحیح است اگر چه در جهان خارج سکنای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در مقام ثبوت بود نسبت به امکان ملکیت منافع. اشکال از این جهت بود که منافع وجود قار ندارند، ملکیت یک صفت قار است بنا

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین احکام عوضین فصلی را که به حول و قوه پروردگار متعال و در ظل توجهات ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، ان‌شاءالله شروع می‌کنیم در

دوران امر بین تعیین و تخییر چند مورد دارد: یکی دوران در مقام جعل است. یکی دوران امر بین تعیین و تخییر در مقام امتثال است، یکی دوران امر بین تعیین و تخییر در حجیت است. در دوران امر بین تعیین و تخییر در مقام امتثال مقتضای اصل و قاعده احتیاط است. چرا؟ چون یقین

حالا البته راه و روش درس خارج خواندن متفاوت است: اولا واقع مطلب، خارج سطح قوی می‌خواهد یعنی اگر سطح قوی نباشد انسان از خارج خوب استفاده نمی‌کند، به خصوص کفایه و رسائل. من یادم هست والد معظم به من سفارش کرده بودند ـ من مکاسب را بعد از کفایه و رسائل خواندم ـ می‌گفتند

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین مسئله دوازدهم مسئله دوازده آخرین مسئله‌ این فصل است: «إذا آجر عبده أو داره مثلا ثم باعه من المستأجر لم تبطل الإجارة» اگر عبد یا دارش

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در خیار حیوان تمام شد و معلوم شد که خیار حیوان در باب اجاره نیست. تحلیل و بررسی عدم ثبوت خیار مجلس در اجاره بیان

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته آخرین مطلبی که مورد بحث واقع شد مربوط به خیار عیب بود که گفتیم نسبت به خیار عیب دلیلی که ما داریم بالنسبه

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ۹. خیار الاشتراط رسیدیم به خیار نهم [که] خیار الاشتراط است؛ یعنی شرط کند وصفی را در مبیع یا ثمن مثل این که کون العبد کاتبا

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین اگر به خاطرتان باشد فرمایش مرحوم شهید را نقل می‌کردیم که ایشان تمام خیارات را در این جا جمع کردند و اشاره به دلیل هر یک

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین مسئله دهم رسیدیم به مسئله دهم؛ «إذا تبين غبن المؤجر أو المستأجر فله الخيار إذا لم يكن عالما به حال العقد إلا إذا اشترطا سقوطه في

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تنبیهان دو تنبیه در این مسئله ذکر می‌کنیم: تنبیه اول خلاف قاعده بودن خیار تنبیه اول این است که در مسئله ما که شخص مستأجرمفلَّس شده

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نتیجه فرمایش مرحوم اصفهانی قدس سره این شد که اخبار من بلغ ظهورش در این که ثواب مترتب بر ذات عمل است تمام است، انما الکلام

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ادامه مطلب ۶. اشکال بر مرحوم نائینی مطلب ششم مرحوم اصفهانی قدس سره این بود که وجهی که مرحوم نائینی فرمودند برای عدم حمل مطلق بر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نتیجه فرمایش مرحوم اصفهانی این شد که اخبار من بلغ ظهور دارد در این که ثواب مترتب بر ذات عمل است و ترتب ثواب بر ذات

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ان قلتی که مرحوم نائینی مطرح فرمودند در فوائد الاصول این بود که نسبت بین ادله اعتبار وثاقت برای اثبات احکام شرعیه و بین اخبار من

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نظریه مرحوم نائینی قدس سره در اجود التقریرات را بیان کردیم و نظر ایشان این شد که مفاد اخبار من بلغ اثبات استحباب نفسی است برای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث ما در اخبار من بلغ بود. گفتیم که چند احتمال در اخبار من بلغ هست: یک احتمال این بود که مفاد اخبار من بلغ اسقاط

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در این بود که تقیید عمل به داعی اتیان عمل به امر متعلق به آن عمل محال است لذا مرحوم آخوند قدس سره فرمود داعی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین یک روایتی می‌خوانم برای ماه شعبان و ماه رمضان مفید است: «عدة من أصحابنا عن أحمد بن محمد بن خالد عن يحيى بن إبراهيم بن أبي

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در اشکالات ثبوتی بود که وارد شده بر این که مفاد ادله اخبار من بلغ اتیان عمل باشد به داعی بلوغ ثواب بر آن به

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین خلاصه آنچه از بحث گذشت سلسله بحث را مجددا توضیح بدهم که روشن بشود چه مسیری را داریم طی می‌کنیم. بحث ما در اخبار من بلغ

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث ما در این بود که نسبت به شبهه وجوبیه بالنسبه به عمل عبادی چگونه در شبهات وجوبیه ما قصد تقرب کنیم و عمل مشکوک الوجوب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین مسأله نهم اذا افلس المستأجر مسئله‌ای را که وارد شدیم این بود: «إذا أفلس المستأجر بالأجرة» اگر شخص عینی را اجاره داد به مستأجر و اجرت

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین یک قسمت کمی از فرمایش مرحوم اصفهانی باقی مانده که آن را بیان می‌کنیم بعد با توجه به آنچه که از فرمایشات مرحوم اصفهانی ذکر شد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین امر ۴. بررسی احتمالات در اخبار من بلغ حالا وارد می‌شویم در تک تک احتمالات. احتمال ۱. اسقاط شرایط حجیت در مستحبات احتمال اول این بود

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تنبیه سوم اخبار من بلغ تنبیه سوم مربوط به اخبار من بلغ هست. در این جا اموری را باید توجه داشت: امر ۱. وجه طرح این

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث منتهی شد به روایت دوم از طایفه اول یعنی طائفه‌ای که متضمن طلب متعلق به احتیاط بود. صحیحه عبد الرحمن بن حجاج صحیحه عبد الرحمن

طایفه سوم خطبه امیر المؤمنین صلوات الله علیه بود که آدم گاهی وقت‌ها هم اسم امیر المؤمنین را که می‌برد فکر می‌کند واقعا چه ظلمی حضرت متحمل شد، واقعا چه ظلمی متحمل شد! من گاهی وقت‌ها فکر می‌کنم، می‌دانید که کل ما سوی الله یعنی عالم خلقت در نزد معصوم این طور است که معصوم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بنا شد فرمایشات مرحوم نراقی را در مستند بیان کنیم. بیان فرمایش مرحوم نراقی وجه این که فرمایشات ایشان را می‌خواهیم بیان کنیم این است که

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث نسبت به کسی که مصدود از وقوفین بود تمام شد. ۲. مصدود از طواف و سعی حالا بحث نسبت به کسی است که بعد از

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین اگر به خاطرتان باشد بحث نسبت به روایتی بود که در این روایت حکم شده بود در مورد مصدود به انجام اعمال عمره مفرده. من روایت

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در کسی بود که مصدود شده از موقفین. این جا گفتیم که وظیفه او طبق نص صحیح عبارت است از ذبح، «يذبح‏ حيث‏ صد»،[۱] و

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین احکام مصدود و محصور کلام در مصدود از حج بود. مقدمه یادآوری مباحث گذشته قبل از بیان حکم مصدود از حج اگر به خاطرتان باشد اقسام

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در حصول عیب بود بعد العقد قبل القبض در جایی که اجرت شخصیه باشد کلیه نباشد، در این جا فرمود جای تمسک به لا ضرر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فرعی را که وارد می‌شویم مربوط به این است که اگر عیبی در اجرت پیدا شود بعد العقد قبل القبض، حکم آن چیست؟ این جا هم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین چند مطلب را نسبت به درس گذشته تذکر بدهیم. یکی آن مسئله‌ای که در منهاج تذکر دادند، مسئله این است؛ «الخامس خيار التأخير: إطلاق العقد يقتضي

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ملخص فرمایش مرحوم صاحب جواهر قدس سره با جمعی که از فرمایشات ایشان در باب بیع سلف و سلم و ما نحن فیه کردیم این شد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث دیروز گفتیم که یا فسخ عقد است که فسخ عقد خودش دو صورت پیدا کرد و یا فسخ وفا است به اخبار عیب. فسخ

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در فرمایشات مرحوم اصفهانی قدس سره بود؛ فرمایش ایشان به این جا منتهی شد که اگر چه مورد بیع کلی است یا اجرت در باب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین یادآوری انحاء اخذ قید در متعلق نسبت به این که متعلق بیع یا متعلق اجرت شخصی باشد یا کلی باشد، گفتند این را یک توضیحی بدهم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام مرحوم اصفهانی را طرح می‌کردیم. ادامه کلام مرحوم اصفهانی ایشان نسبت به عیبی که در اجرت باشد ابتدا دو صورت فرمود: تارة اجرت کلی است؛

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نتیجه فرمایش مرحوم آقای خوئی قدس سره[۱] و صاحب عروه[۲] این شد که اگر عیبی بعد العقد قبل القبض در عین مستأجره پیدا شود مورد خیار

این را من گفتم خدمتتان؛ من یک وقتی دچار میگرن بودم درد سر بدی است وقتی می‌گیرد… ما بیست و چهار ساعته بودیم تا بیست و چهار ساعت مبتلا بودیم حالا الحمد لله برطرف شده، هیچ دوایی هم ندارد من معمولا وقتی که این سر درد سراغم می‌آمد یا مشغول به حاشیه اصفهانی می‌شدم یا

بحث اول در مورد فسخ عقد است که آیا این جا مورد فسخ عقد هست یا مورد فسخ عقد نیست. خود فسخ عقد در ما نحن فیه دو مبنا برای آن هست. به چه حساب بتواند فسخ کند با این که بیع روی کلی بوده. مبنای اول استقرار البیع است… [مرحوم اصفهانی] خیلی دقیق بحث

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین اشکالات والد معظم بر مرحوم عراقی والد معظم نسبت به فرمایشات مرحوم عراقی اشکالاتی دارند؛ اشکال ۱. عدم صحة قياس أمر به احتياط به أمر به

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین مرحوم عراقی نسبت به اخبار سه طائفه فرمود:[۱] طایفه اول طائفه‌ای بود که مشتمل بر امر به احتیاط بود؛ مثل «أخوک دینک فاحتط لدینک»[۲] فرمود این

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در این جا این سه چهار مطلب مطالبی است که فی الجمله از آنچه که گفتیم روشن می‌شود. البته با توجه به سایر مباحثی که در

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فرمایشات مرحوم عراقی را ذکر کردیم و اشکالات والد معظم را بر مرحوم عراقی. اشکال اول را تأمل داشتیم. اشکال بعد هم که لازم می‌آید عبادت

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین عبارت همان عنوان بصری را می‌خوانم این جلسه، شرح آن را می‌گذارم برای جلسه بعد. تا این جا خواندیم: «قلت يا أبا عبد الله أوصني فقال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تکرار تأمل دوم در قسمت دوم کلام والد معظم نسبت به تأمل اولی که در اشکال لغویت والد معظم بر مرحوم نائینی داشتیم همان طور است

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تکرار تأمل چهارم تأمل چهارمی که نسبت به فرمایشات والد معظم[۱] مد ظله العالی هست این است که با توجه به آنچه که بیان کردیم نتیجه

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین اشکالات والد معظم را بیان کردیم؛ چون بعضی گفتند بعضی قسمت‌ها [را] متوجه نشدیم، عبارت را می‌خوانم که هرجای آن اشکالی هست توضیح بدهیم. اشکال مرحوم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین (سؤال: جمع بین روایات علی صحة السند را بفرمایید) اگر کسی کار کرده بگوید. (طائفه دوم و سوم به هم برمی‌گردد چون لیس تامه و ناقصه

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین قبل از این که بحث کیفیت امر به احتیاط را ادامه بدهیم نسبت به تنبیه اول که مربوط به تذکیه بود دو مطلب باقی مانده: یک

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تا به حال اشکال تصحیح عبادت را به امر به احتیاط از مرحوم شیخ قدس سره نقل کردیم و جواب‌هایی که از این اشکال داده شد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین از روایت عنوان بصری تا این جا را خواندیم که «إذا فوض العبد تدبير نفسه‏ على‏ مدبره‏ هان عليه مصائب‏ الدنيا» چرا «هان عليه مصائب‏ الدنيا؟»

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در جلسه گذشته مقدمه بحث را گفتیم و عبارت از این بود که معیار در دور این است که موقوف و موقوف علیه به دو وجود

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین (سؤال: در بحث روایت أمالی مرحوم آقای خوئی جواب دادند که امر به احتیاط امر ارشادی است، والد معظم اشکال کردند و اشکال ایشان این بود

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در امکان احتیاط بود نسبت به عبادات در جایی که شبهه بدویه باشد؛ مثلا نمی‌دانیم که آیا دعا عند رؤیة الهلال واجب است یا واجب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تنبیه اول تمام شد. سعی کنید ان‌شاءالله هر کدام یک خلاصه‌ای از تنبیه اول بنویسید چون مفصل بود. بعد روز آینده، شنبه چون یکی دو روز

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در جلسه گذشته حاصل تفصیلی که ذکر شد این بود که بنا بر این که تذکیه اسم مسبب باشد ما باید تفصیل بدهیم بین این که

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین داشتیم روایت عنوان بصری را می‌خواندیم. تا به این جا رسیدیم که «و لا يدبر العبد لنفسه تدبيرا و جملة اشتغاله فيما أمره الله تعالى به

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث ما در صور شبهه موضوعیه بود. صورت اول این بود که این لحم خارجی که در این جا هست نمی‌دانیم آیا لحم غنم است یا

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نتیجه بحث گذشته در فرق بین شک در شرطیت و شک در مانعیت این شد: نتیجه بحث را می‌خواهم بیان کنم، گفتیم اگر تذکیه اسم برای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین یک دو صورت باقی مانده آن دو صورت را بحث کنیم. بحث منتهی شد به این که شک در غیر قابلیت باشد. اگر شک در تذکیه

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تتمه اشکال سوم والد معظم بر مرحوم اصفهانی[۱] نسبت به روایت «ذکاه الذبح»[۲] که «ذکاه الذابح» هم بود من بعد دیدم که در دوره قبل بعضی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به فرمایش مرحوم اصفهانی یک اشکال را بیان کردیم که این جا تمسک به اجماع بلا وجه است چون اجماع مدرکی است. تأمل دوم در

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در کلام مرحوم اصفهانی قدس سره بود. عیب را هم ایشان دو قسمت کرد: یکی عیبی که موجب نقص نمی‌شود. این بحثش تمام شد.[۱] مطلب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در فرمایشات مرحوم اصفهانی است. ادامه مقدمه در طرق اثبات خیار عیب و ثمره آن مقدمةً در بحث دیروز گفتیم که ثبوت خیار به سبب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ادامه اشکال مرحوم آقای خوئی بر اطلاق عروه بحث منتهی شد به موارد تبعض صفقه به سبب عیب. مثل این که یک منزلی دارای اتاق‌های متعدد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در این بود که اگر نقصی در عین مستأجره باشد حکم چیست؟ مسئله گفتیم دو صورت دارد: تارة نقص موجب نقصی در خود منفعت می‌شود.

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در این مسئله بود که اگر در عین مستأجره عیبی باشد دو صورت دارد: تارة این عیب موجب نقصی در منفعت می‌شود و آن طوری

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث منتهی شد به وجه منافاتی را که مرحوم اصفهانی نقل فرمودند و جواب دادند چون فرمود برای بطلان لا وجه الا دو وجه. ادامه اشکال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین سه نظر را در مسئله بیان کردیم: یکی نظر مرحوم آقای خوئی قدس سره بود که اجاره نسبت به این مقدار از زمانی که عبد برای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بنا شد که آن قسمت آخر فرمایش مرحوم اصفهانی را هم بیان کنیم که دیگر چیزی ناقص نماند. مرحوم اصفهانی فرمود که تأمین نفقه این عبد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در فرمایشات مرحوم اصفهانی قدس سره بود؛ ایشان فرمود بحث در دو مقام است: یک مقام بحث نسبت به صحت و فساد عتق و اجاره

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین اقوال در وجود عام دال بر قابلیت تذکیه نسبت به وجود عام دو نظر در مسئله هست: یک نظر این است که ما عام دال بر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین وجه صحیح جاری نشدن استصحاب عدم قابلیت بحثی را که وارد می‌شویم نسبت به این است که اساسا در قابلیت تذکیه اصل در چه صوری جاری

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین قضیه‌ای حضرت علی اصغر علیه السلام؛ حضور شما عرض کنم که یک مرحوم آقای سید یثربی بود منبری بود در قم که منبر خیلی خوبی می‌رفت

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به بحث دیروز یک تذکری دادند؛ این «ذكاه الذبح»[۱] که نسخه «ذکاه الذابح» باشد در مجامیع روایی موجود نیست، در کتب حدیثی موجود نیست ولیکن

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته به این جا رسیدیم که والد معظم مد ظله العالی با استفاده از روایات متعدد این طور فرمودند که تذکیه و ذکات به

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین طائفه اولی از روایات را خواندیم؛ ما الان درصدد این هستیم که اثبات کنیم تذکیه اسم سبب است همان طور که مرحوم نائینی فرمود نه این

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین مرحوم نائینی اگر به خاطرتان باشد نظرشان این شد که تذکیه اسم برای سبب است.[۱] مرحوم اصفهانی قدس سره بر مرحوم نائینی اشکال کردند و استدلال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در فرمایشات مرحوم اصفهانی قدس سره بود. حاشیه بعدی که مرحوم اصفهانی وارد می‌شوند مشتمل بر مطالب مهمی است، فهرست بعضی از آن‌ها را که

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین از روایت عنوان بصری رسیدیم به این فقره: «قلت يا أبا عبد الله ما حقيقة العبودية ـ قال ثلاثة أشياء أن لا يرى العبد لنفسه فيما

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته گفتیم که اگر تذکیه و آنچه که مقابل تذکیه هست تقابل‌شان، تقابل ایجاب و سلب باشد این عدمی که به نحو سلب مقابل

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته گفتیم که اگر تقابل بین مذکی و مقابل مذکی تقابل ایجاب و سلب باشد استصحاب عدم تذکیه جاری است. چون در حال حیات

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در درس گذشته انواع تقابل را شناختیم؛ تقابل تضاد، عدم و ملکه، سلب و ایجاب و متضائفان. حکم اصل عدم تذکیه بسته به نوع تقابل مرحوم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به فرمایش مرحوم عراقی قدس سره که فرمود استصحاب عدم قابلیت جاری نیست. یک اشکال در درس گذشته بیان کردیم. اشکال ۲. اشکال به فقدان

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بیان فرمایش مرحوم اصفهانی مرحوم اصفهانی قدس سره می‌فرماید بحث در دو مقام است: یک بحث در صحت و فساد اجاره و عتق است و یک

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فرمایش مرحوم آقای خوئی را در جلسه گذشته بیان کردیم. مرحوم شهید هم در مسالک گفتیم که ان‌شاءالله مراجعه کنید و مرحوم صاحب حدائق را، دیگر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث به این جا منتهی شد که اگر این عبدی که اجاره داده شده به مدتی مثلا دو سال و قبل از انقضاء مدت اجاره از

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در صورتی بود که شخصی عبد یا أمه خود را اجاره دهد برای مدتی مثلا دو سال، قبل از انقضاء مدت آن عبد را آزادش

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تتمه اجاره اموال صبی در مسئله چهارم نسبت به مسئله چهارم[۱] که ولی اجاره دهد ملک طفل را به مدت زائد بر زمان بلوغ مرحوم آقای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در این بود که شخص ولی، املاک مولی علیه و طفل را می‌تواند اجاره بدهد حتی نسبت به مازاد از زمان بلوغ خودش، بلوغ طفل

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به اجاره ولی بالنسبه به صبی گفتیم بحث در دو مقام است: یکی اجاره اموال او و یکی اجاره خود او. بحث در اجاره اموال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین (سؤال: این که شخصی اجیر شود و منفعت آن به نحو شخصی باشد یا به نحو نوعی، این را متوجه نشدیم) ‌ما زید را اجیر می‌کنیم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به بحث دیروز که در عبارت تقریر مرحوم آقای خوئی هست تعبیر به بطلان و انفساخ هر دو با هم شده تذکر دادند که در

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فرمایشات مرحوم اصفهانی را بیان کردیم و تمام شد. یک تکه از عبارت ایشان مانده می‌خوانم. می‌فرماید: «و إنما تعرضت لهذا المقدار تنبيها على أن احتمال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در فرمایشات مرحوم اصفهانی قدس سره بود. ایشان در صدد بیان وجه بود برای این که اگر بطن اول اجاره دهد به مدتی بیشتر از

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تا این جا آنچه که مورد بحث قرار گرفت این بود که اگر بطن اول عین موقوفه را اجاره دهد، نفوذ این اجاره تا زمان حیات

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته معلوم شد که اجاره به موت مالک یا موت مستأجر باطل نمی‌شود. فرع ۲. بطلان اجاره وقف به موت بطن موجر حالا مواردی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته گفتیم که مرحوم اصفهانی قدس سره ـ چون آن قدری که من دیدم کسی که تفصیل داده و شرح داده [مرحوم اصفهانی است.]

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن فالإنصاف: أنّ الرجوع إلى أهل اللغة مع عدم اجتماع شروط الشهادة: إمّا في مقامات يحصل العلم بالمستعمل فيه من مجرّد ذكر لغويّ واحد أو أزيد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و بإزاء التفصيل المذكور تفصيل آخر ضعيف، و هو: أنّ احتمال‏ إرادة خلاف مقتضى اللفظ إن حصل من أمارة غير معتبرة، فلا يصحّ رفع اليد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ثمّ إنّك قد عرفت: أنّ مناط الحجّية و الاعتبار في دلالة الألفاظ هو الظهور العرفيّ، و هو كون الكلام بحيث يحمل عرفا على ذلك المعنى و

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و ممّا ذكرنا تعرف النظر فيما ذكره المحقّق القمّي رحمه اللّه- بعد ما ذكر من عدم حجّية ظواهر الكتاب بالنسبة إلينا بالخصوص- بقوله: فإن قلت:

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیة الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن الثاني: دلالة مرفوعة زرارة، و مقبولة ابن حنظلة على ذلك: ففي الاولى: «قال زرارة: قلت: جعلت فداك، يأتي عنكم الخبران أو[۱] الحديثان المتعارضان، فبأيّهما نعمل؟