بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته گفتیم که اگر تقابل بین مذکی و مقابل مذکی تقابل ایجاب و سلب باشد استصحاب عدم تذکیه جاری است. چون در حال حیات […]

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در درس گذشته انواع تقابل را شناختیم؛ تقابل تضاد، عدم و ملکه، سلب و ایجاب و متضائفان. حکم اصل عدم تذکیه بسته به نوع تقابل مرحوم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به فرمایش مرحوم عراقی قدس سره که فرمود استصحاب عدم قابلیت جاری نیست. یک اشکال در درس گذشته بیان کردیم. اشکال ۲. اشکال به فقدان

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بیان فرمایش مرحوم اصفهانی مرحوم اصفهانی قدس سره می‌فرماید بحث در دو مقام است: یک بحث در صحت و فساد اجاره و عتق است و یک

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فرمایش مرحوم آقای خوئی را در جلسه گذشته بیان کردیم. مرحوم شهید هم در مسالک گفتیم که ان‌شاءالله مراجعه کنید و مرحوم صاحب حدائق را، دیگر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث به این جا منتهی شد که اگر این عبدی که اجاره داده شده به مدتی مثلا دو سال و قبل از انقضاء مدت اجاره از

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در صورتی بود که شخصی عبد یا أمه خود را اجاره دهد برای مدتی مثلا دو سال، قبل از انقضاء مدت آن عبد را آزادش

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تتمه اجاره اموال صبی در مسئله چهارم نسبت به مسئله چهارم[۱] که ولی اجاره دهد ملک طفل را به مدت زائد بر زمان بلوغ مرحوم آقای

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث در این بود که شخص ولی، املاک مولی علیه و طفل را می‌تواند اجاره بدهد حتی نسبت به مازاد از زمان بلوغ خودش، بلوغ طفل

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به اجاره ولی بالنسبه به صبی گفتیم بحث در دو مقام است: یکی اجاره اموال او و یکی اجاره خود او. بحث در اجاره اموال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین (سؤال: این که شخصی اجیر شود و منفعت آن به نحو شخصی باشد یا به نحو نوعی، این را متوجه نشدیم) ‌ما زید را اجیر می‌کنیم

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به بحث دیروز که در عبارت تقریر مرحوم آقای خوئی هست تعبیر به بطلان و انفساخ هر دو با هم شده تذکر دادند که در

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فرمایشات مرحوم اصفهانی را بیان کردیم و تمام شد. یک تکه از عبارت ایشان مانده می‌خوانم. می‌فرماید: «و إنما تعرضت لهذا المقدار تنبیها على أن احتمال

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در فرمایشات مرحوم اصفهانی قدس سره بود. ایشان در صدد بیان وجه بود برای این که اگر بطن اول اجاره دهد به مدتی بیشتر از

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تا این جا آنچه که مورد بحث قرار گرفت این بود که اگر بطن اول عین موقوفه را اجاره دهد، نفوذ این اجاره تا زمان حیات

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته معلوم شد که اجاره به موت مالک یا موت مستأجر باطل نمی‌شود. فرع ۲. بطلان اجاره وقف به موت بطن موجر حالا مواردی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین در بحث گذشته گفتیم که مرحوم اصفهانی قدس سره ـ چون آن قدری که من دیدم کسی که تفصیل داده و شرح داده [مرحوم اصفهانی است.]

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن فالإنصاف: أنّ الرجوع إلى أهل اللغه مع عدم اجتماع شروط الشهاده: إمّا فی مقامات یحصل العلم بالمستعمل فیه من مجرّد ذکر لغویّ واحد أو أزید

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و بإزاء التفصیل المذکور تفصیل آخر ضعیف، و هو: أنّ احتمال‏ إراده خلاف مقتضى اللفظ إن حصل من أماره غیر معتبره، فلا یصحّ رفع الید

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین ثمّ إنّک قد عرفت: أنّ مناط الحجّیه و الاعتبار فی دلاله الألفاظ هو الظهور العرفیّ، و هو کون الکلام بحیث یحمل عرفا على ذلک المعنى و

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و ممّا ذکرنا تعرف النظر فیما ذکره المحقّق القمّی رحمه اللّه- بعد ما ذکر من عدم حجّیه ظواهر الکتاب بالنسبه إلینا بالخصوص- بقوله: فإن قلت:

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن الثانی: دلاله مرفوعه زراره، و مقبوله ابن حنظله على ذلک: ففی الاولى: «قال زراره: قلت: جعلت فداک، یأتی عنکم الخبران أو[۱] الحدیثان المتعارضان، فبأیّهما نعمل؟

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن لکن لیعلم: أنّ معنى قبول نقل التواتر مثل الإخبار بتواتر موت زید مثلا، یتصوّر على وجهین: الأوّل: الحکم بثبوت الخبر المدّعى تواتره أعنی موت زید،

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و بالجمله: الإنصاف[۱]– بعد التأمّل و ترک المسامحه بإبراز المظنون بصوره القطع کما هو متعارف محصّلی عصرنا- أنّ اتّفاق من یمکن تحصیل فتاواهم على أمر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن فإذا لوحظ جمیع ما ذکر، و عرف الموافق و المخالف إن وجد، فلیفرض المظنون منه کالمعلوم؛ لثبوت حجّیته بالدلیل العلمیّ و لو بوسائط. ثمّ لینظر:

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن الثالثه: حصول استکشاف الحجّه المعتبره من ذلک السبب. و وجهه: أنّ السبب المنقول بعد حجّیّته، کالمحصّل فی ما یستکشف منه و الاعتماد علیه و قبوله

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن لکن من المعلوم أنّ مبناه و مبنى غیره لیس على الکشف الذی یدّعیه جهّال الصوفیّه، و لا على الوجه الأخیر الذی إن وجد فی الأحکام

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن نعم، لو کانت الفتاوى المنقوله إجمالا بلفظ «الإجماع» على تقدیر ثبوتها لنا بالوجدان، ممّا لا یکون بنفسها أو بضمیمه أمارات أخر مستلزمه عاده للقطع بقول

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و حاصل الکلام من أوّل ما ذکرنا إلى هنا: أنّ الناقل للإجماع إن احتمل فی حقّه تتبّع فتاوى من ادّعى اتّفاقهم حتّى الإمام الذی هو

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و أوضح حالا فی عدم جواز الاعتماد: ما ادّعاه الحلّی من الإجماع‏ على وجوب فطره الزوجه و لو کانت ناشزه على الزوج‏، و ردّه المحقّق

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و من الثانی‏: ما عن المفید فی فصوله، حیث إنّه سئل عن الدلیل على أنّ المطلّقه ثلاثا فی مجلس واحد یقع منها واحده؟ فقال: الدلاله

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن الثالث: أن یستفید اتّفاق الکلّ على الفتوى من اتّفاقهم على العمل بالأصل عند عدم الدلیل‏، أو بعموم دلیل عند عدم وجدان المخصّص، أو بخبر معتبر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن ثمّ اورد على ذلک: بأنّه یلزم من ذلک الرجوع إلى المجتهد؛ لأنّه و إن لم یرجع إلى الحسّ فی نفس الأحکام إلّا أنّه رجع فی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن إذا عرفت أنّ مستند خبر المخبر بالإجماع المتضمّن للإخبار من الإمام علیه السّلام لا یخلو من الامور الثلاثه المتقدّمه، و هی: السماع عن الإمام علیه

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در سند روایتی بود که مورد استدلال قرار گرفته برای بطلان اجاره به موت مالک و مؤجر؛ بعضی از نکاتی را که راجع به سند

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین بحث منتهی شد به استدلال به روایت خاصی که در مقام وارد شده که آیا مستفاد از این روایت صحت اجاره است و بقاء اجاره بعد

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین تا این جا پنج مطلب از مرحوم عراقی ذکر کردیم. مطلب ۶. حقیقت تذکیه مطلب ششم راجع به حقیقت تذکیه است که حقیقت تذکیه چیست. نظر

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در فرمایشات مرحوم عراقی بود. مرحوم عراقی [فرمود] بنا بر احتمال دوم ـ که تذکیه عبارت باشد از افعال خمسه و قابلیت حیوان للتذکیه خارج

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین نسبت به فرمایشات مرحوم نائینی مقدماتی که برای فهم نظریات ایشان لازم بود بیان کردیم، فرمایشات ایشان را هم بیان کردیم. خلاصه نظر ایشان در باب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین کلام در فرمایشات مرحوم نائینی قدس سره بود. مقدماتی را ذکر کردیم. امر ۲. اقوال در ماهیت تذکیه مطلب منتهی شد به امر دوم که در

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین همان روایت عنوان بصری را بنا بود بخوانیم. روایت عنوان بصری یک شرح دارد، یک ترجمه دارد ما ترجمه را می‌گوییم شرح آن یک فرصت علی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فدعوى مشارکته للسیّد قدّس سرّه فی استکشاف قول الإمام علیه السّلام من تتبّع أقوال الامّه و اختصاصه بطریق آخر مبنیّ على قاعده «وجوب‏ اللطف»، غیر ثابته

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین فدعوى مشارکته للسیّد قدّس سرّه فی استکشاف قول الإمام علیه السّلام من تتبّع أقوال الامّه و اختصاصه بطریق آخر مبنیّ على قاعده «وجوب‏ اللطف»، غیر ثابته

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین إذا عرفت ما ذکرنا، فنقول: إنّ الحاکی للاتّفاق قد ینقل الإجماع بقول مطلق، أو مضافا إلى المسلمین، أو الشیعه، أو أهل الحقّ، أو غیر ذلک ممّا

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین و على أیّ تقدیر: فظاهر إطلاقهم إراده دخول قول الإمام علیه السّلام فی أقوال المجمعین بحیث یکون دلالته علیه بالتضمّن، فیکون الإخبار عن الإجماع إخبارا عن

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین الأمر الثانی: أنّ الإجماع فی مصطلح الخاصّه، بل العامّه- الذین هم الأصل له و هو الأصل لهم- هو : اتّفاق جمیع العلماء فی عصر؛ کما ینادی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن فإن قلت: إنّ مجرّد دلاله الآیه على ما ذکر لا یوجب قبول‏ الخبر؛ لبقاء احتمال خطأ العادل فیما أخبر و إن لم یتعمّد الکذب، فیجب

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و من جمله الظنون الخارجه عن الأصل: الإجماع المنقول بخبر الواحد، عند کثیر ممّن یقول باعتبار الخبر بالخصوص‏؛ نظرا إلى أنّه من أفراده، فیشمله أدلّته.

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین متن و دعوى: کون ذلک منهم للبناء على کون الأخبار الصادره عنهم علیهم السّلام من قبیل تألیف المصنّفین، واضحه الفساد. مع أنّها لو صحّت لجرت فی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین و دعوى: أنّ الغالب اتّصال القرائن، فاحتمال اعتماد المتکلّم على القرینه المنفصله مرجوح لندرته. مردوده: بأنّ من المشاهد المحسوس تطرّق التقیید و التخصیص إلى أکثر العمومات